نبود امنیت شغلی، تأمین معیشت، گسترش قراردادهای موقت و سفید امضاء،کاهش قدرت خرید، پایین بودن دستمزدها، سوءاستفاده کارفرمایان از قانون کار، و تخلفات برخی کارفرمایان تنها بخشی از قصه پر غصه کارگران است.
کارگران ساختمانی طیفی از جامعه بزرگ کارگری کشورند که به کارگران فصلی معروف‌اند. خیلی از آن‌ها برخلاف بسیاری از کارگران سایر حرف و مشاغل که از مزایای بیمه‌های اجتماعی برخوردارند تحت پوشش هیچ نوع بیمه‌ای نیستند و برای برخورداری از تسهیلات بیمه مدت‌هاست که در صف انتظار هستند.
بیشتر آن‌ها در حالی به امید یافتن کار ساعت‌ها در سرچهارراه‌ها و میادین می‌ایستند تا بتوانند نانی برای خانواده‌هایشان تهیه کنند که کار دائمی ندارند و مشمول هیچ گونه حمایت اجتماعی هم نیستند.
به بهانه 11 اردیبهشت‌ماه روز کارگر به سراغ عضو هیئت مدیره کانون صنفی کارگران ساختمانی مازندران رفتیم تا در خصوص مشکلات این قشر زحمتکش به گپ و گفت بپردازیم.
فعالیت 70 هزار کارگر ساختمانی در مازندران
صمد ربانی در گفت‌وگو با خبرنگار بلاغ با بیان اینکه نزدیک به 70 هزار کارگر ساختمانی در استان مازندران شناسایی شده است؛ اظهار کرد: از این میزان، 10 هزار کارگر ساختمانی و فصلی در مرکز استان مشغول فعالیت هستند.
وی افزود: نزدیک به نیمی از این تعداد، استادکار هستند که در برخی از فصول سال به دلیل بیکاری خود به ناچار کارگری می‌کنند.
ضربه کاری کرونا به کارگران ساختمانی
رئیس کانون صنفی کارگران ساختمانی مرکز مازندران در خصوص حال و روز کارگران ساختمانی طی این ایام، خاطرنشان کرد: کارگران ساختمانی که همواره در تمام فصول سال، شرایط سختی را پشت سر می‌گذاشتند، حالا و در این روزهای کرونایی، روزگارشان سخت‌تر شده است.
این مسئول ادامه داد: با توجه به اینکه کارگران ساختمانی و همچنین فصلی، روزمزد هستند، یکی از اقشاری که بیشترین آسیب را از این وضعیت دید، کارگران ساختمانی بودند، چرا که سایر کارگران پس از بیکاری مشمول بیمه بیکاری می‌شوند اما این قشر زحمتکش، در این روزها، هیچ حمایتی نشدند.
ربانی گفت: فرقی بین استادکار و کارگر نیست، هر دو روزمزد هستند، اگر امروز سر کار رفتند و مزد گرفتند، چیزی دارند که بخورند و از اوایل اسفندماه تاکنون، بیش از دو ماه است که کارگران، خانه نشین هستند و یک ریال هم کمک به آن‌ها نشده است.
وی بیان کرد: در این رابطه، مصاحبه زیاد انجام دادیم، حرف زدیم، با مسئولان مکاتبه کردیم، مراجعه کردیم؛ ولی نمی‌دانم دولت به چه دلیل تا این حد به این گروه، بی توجه است.
بی توجهی دولت به معیشت این روزهای کارگران ساختمانی
رئیس کانون صنفی کارگران ساختمانی مرکز مازندران عنوان کرد: نه تنها این قشر، از حمایتی برخوردار نشدند بلکه جزو مشاغل برخوردار از حمایت معیشتی نیز به حساب نیامدند و سوال است که این همه دولت در بوق و کرنا کرده که چند میلیارد تومان به چند میلیون نفر دادیم، این نفرات، چه کسانی هستند و چرا به حساب یک کارگر ساختمانی، واریز نشده است.
این مسئول متذکر شد: یک مرجع پاسخگو باشد که کارگرانی که معیشتی گرفتند، سبد کالا گرفتند، حمایت‌شان کردند، چه افرادی هستند؟ به ما نشان دهند؛ تمام دور و اطراف ما، کسی از این حمایت‌ها برخورد نشد.
ربانی افزود: کارگران همان یک میلیون تومانی را گرفتند که همه اقشار گرفتند و از سویی دیگر، این مبلغ برای خانواده دو نفره و 6 نفره فرقی نمی‌کند و این عدالت نیست؛ به هر حال گروه‌های آسیب‌پذیر در برابر سایر گروه‌ها، ضربه پذیرترند و دولت باید تفاوتی میان آن‌ها، قائل شود.
کارگر، دغدغه نان شبش را دارد
وی تصریح کرد: تمام مشکلات عدیده کارگران را کنار بگذاریم، امروز یک کارگر، دغدغه نان شبش را دارد و در این روزها، یک کارگر نگران پر کردن شکم زن و بچه‌اش است.
رئیس کانون صنفی کارگران ساختمانی مرکز مازندران در ادامه به مشکلات این طیف جامعه پرداخت و افزود: ما بیمه کارگران ساختمانی را قانون کردیم اما بیمه‌ای که در ایام بیکاری و بیماری، یک ریال دست کارگر را نگیرد، چه بیمه‌ای است؟ فقط کارگران دارند، حق بیمه پرداخت می‌کنند.
این مسئول اضافه کرد: در واقع، این کار یک نوع، باج‌گیری شیک و مجلسی است، به راحتی یک موضوعی را قانون می‌کنند، از کارگران پول می‌گیرند و در قبال آن نیز، هیچ خدماتی نمی‌دهند.
پشت‌پای تامین اجتماعی به کارگران در روزهای مبادا!
ربانی تاکید کرد: یک کارگر اگر آسیب ببیند و ماه‌ها خانه نشین باشد، تامین اجتماعی، یک ریال غرامت دستمزد به کارگر نمی‌دهد و بیمه‌ای که در حین مشکلات و بحران‌ها، دست کارگر را نگیرد، چه بیمه‌ای است؟
وی مطرح کرد: خوش حساب‌ترین مشتریان چند ده میلیونی تامین اجتماعی، همین کارگران ساختمانی هستند که حق بیمه را به موقع و سر وقت واریز می‌کنند، اما در روز مبادا، تامین اجتماعی به آنان پشت پا می‌زند و متاسفانه این ضعف در قانون وجود دارد که باید از سوی قانونگذار، بازنگری و اصلاح شود.
امروز و فردای مسئولان شهری در ایجاد توقف‌گاه کارگران ساختمانی
رئیس کانون صنفی کارگران ساختمانی مرکز مازندران افزود: سال‌ها است که موضوع ساماندهی توقف‌گاه کارگران ساختمانی را داریم از شهرداری‌های استان مطالبه می‌کنیم اما حرف‌های مسئولان، تنها در حد شعار و وعده است و کاگران در گرما و سرما باید زیر آفتاب و باران در دور میادین و حاشیه شهر، ساعت‌ها در انتظار کارفرما باشند.
این مسئول گفت: سال‌ها است که داریم این حرف‌ها را می‌زنیم، هر سال این مشکلات را تکرار و تکرار می‌کنیم، اما فایده‌ای ندارد و این گفتن‌ها، وقتی منتج به تغییری نمی‌شود، بی اثر است؛ خوب مسئولان هم می‌گویند حالا هفته کارگر است، این حرف‌ها زده می‌شود؛ تا سال دیگر، ما بودیم که خدا بزرگ است و اگر نبودیم هم که دیگران می‌دانند.
گوش شنوایی برای شنیدن درد کارگران نیست
ربانی ادامه داد: برایمان گفتن این جمله بسیار سخت است اما باید بگوییم کم ارزش‌ترین متاع و کم ارزش‌ترین موجودی که در این کشور دارد زندگی می‌کند، کارگر ساختمانی است و ببینید چه روزگاری را پشت سر می‌گذارند.
وی تصریح کرد: مسئولی با ما تماس گرفته و اعلام کرده چند 10 نفر به ما لیست بدهید تا ما به آن‌ها بسته معیشتی بدهیم، شما قضاوت کنید آیا پس از 20 سال کارگری با شرافت، که نان بازوی خود را خورده است، حالا بسته معیشتی را به جلوی دیگران دم درب منزلش بردن، توهین نیست؟! واقعا، پس از این همه سال تلاش و رزق حلال، شأن و منزلت یک کارگر این است؟
رئیس کانون صنفی کارگران ساختمانی مرکز مازندران افزود: من با چه رویی اقدام به این کار کنم؟ آیا این امر برای فرزندان این کارگر سخت نیست؟ حالا بعد از سال‌ها آبروداری و تلاش برای رزق و روزی، یک سبد کالا دم درب منزلش بردن برای یک کارگر واقعا سخت است و باید این سخن‌ها را به چه کسی باید گفت؟ اصلا گوش شنوا نیست.
ربانی در پایان می‌گوید: دست جامعه کارگری به جایی بند نیست و هر ساله، گره‌های قشر کارگری، کورتر می‌شود و دیگر با دست که هیچ، با دندان بازشدنش هم سخت‌تر می‌شود.
کلام آخر…
کارگران ساختمانی روزمزد هستند، یعنی اگر روزی کار باشد، معاش آن روزشان فراهم است و اگر روزی کاری نباشد، آن چیزی که زودتر از همه برچیده می‌شود، سفره آن‌هاست.
کارگران فصلی و ساختمانی با بحران بیکاری بیگانه نیستند. در طول سال نیز عدم تعلق بیمه بیکاری در ایامی که موفق به یافتن کار و پروژه ساختمانی نیستند، گریبانشان را می‌گیرد و حالا در این روزهای کرونایی، غفلت از آنان، لقمه از دهانشان گرفتن است.
کارگر روزمزد یعنی اگر شانس بیاورد کاری باشد، مزدش می‌شود نان شبش و حالا این روزها، کرونا، همه را خانه نشین کرده است و هر روز این سفره کارگران است که آب می‌رود… پر شدن این سفره‌ها، تنها یک همت بلند می‌خواهد و کمی سخاوت؛ افسوس که کک مسئولان برای این دردهای تکراری نمی‌گزد!
گزارش: مجتبی قربانی