بعد از پیروزی رئیسی در انتخابات و روی کار آمدن دولت سیزدهم در 1400، سفرهای استانی به شکل متفاوتی شروع شد چراکه سید ابراهیم رئیسی در زمان ثبت نام در سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری از پشت تریبون ستاد انتخابات کشور بیانیه‌ای را قرائت کرد که در بخشی از ایین بیانیه آمده بود: «قرار نبود که از درد مردم بی‌خبر باشیم. قرار نبود مردم در فشارهای اقتصادی بی‌پناه بمانند. قرار نبود که از آمدن به میان مردم واهمه داشته باشیم…»
رئیسی به عنوان منتخب مردم با عزم جدی برای سرکشی به استان‌های مختلف، کمتر از یک ماه بعد از تنفیذ حکم ریاست جمهوری سفرهای استانی خود را شروع کرد تا از نزدیک شاهد مشکلات مردم باشد. اهمیت این سفرها برای دولت به حدی بود که باعث شد سفرهای استانی دولت سیزدهم در یک سال اخیر به یکی از مهم‌ترین عملکردهای دولت تبدیل شود. روز جمعه گذشته آخرین سفر از دور اول سفرهای استانی در حالی شکل گرفت که تصاویر زیادی از حضور رئیسی در میان مردم جنوب کرمان منتشر شد که او را در میان توفان شن در کنار مردم نشان می‌داد.
با توجه به این که دور اول سفرهای استانی با سفر به 31 استان روز جمعه به پایان رسید، نگاهی‌انداخته‌ایم به آماری از مصوبات و میزان اعتبار اختصاص یافته و همچنین از بیم و امیدهایی نوشته‌ایم که درباره این سفرها وجود دارد که در ادامه می‌خوانید.
31 سفر کاری دور ایران در یک‌سال
کمتر از یک ماه بعد از تنفیذ حکم ریاست جمهوری، سفرهای استانی رئیس‌جمهور با سفر به خوزستان آغاز شد. او 5 شهریور یعنی تنها دو روز بعد از رای مجلس به وزیران پیشنهادی، سفر استانی خود را با استانی شروع کرد که حق بزرگی به گردن ملت ایران دارد.
مردم خوزستان در هشت سال دفاع مقدس در خط مقدم مقابله با دشمن بعثی بودند. با این حال این استان در سال‌های اخیر با مشکلات و گرفتاری‌های زیادی دست به گریبان بوده است. از ریزگردهای ناخوانده تا سیل، بی آبی، خشکسالی و در نهایت مشکلات اقتصادی و بیکاری که به نوعی فصل مشترک با سایر استان‌های محروم بوده است.
در طول این مدت به طور متوسط هر 10 روز یک بار رئیس‌جمهور به یک استان سر زده تا از نزدیک با مشکلات مردم آشنا شود. برای مثال بعید می‌دانیم تا به حال رئیس‌جمهوری در توفان شن و مشکلاتی که می‌تواند برای مردم منطقه ایجاد کند، گیر افتاده باشد در حالی که این اتفاق در آخرین سفر رئیس‌جمهور در جنوب استان کرمان رخ داد؛ البته باید یادآوری کنیم که به جز این سفرها در طول یک سال گذشته رئیسی برای رسیدگی به زلزله زده‌ها و سیل زده‌ها هم به استان‌های مختلف سفر کرده که در این گزارش به آن‌ها نپرداخته ایم.
سفرهای موثراستانی، رمز موفقیت دولت
شاید برخی بر این باور باشند که می‌شود از پشت میز و زیر کولر گازی هم مشکلات مردم در جنوب کرمان، سیستان و بلوچستان، خوزستان و. .. را حل کرد اما وقتی مردم روستاهای دوردست برخی استان‌ها که حتی استاندار و فرماندار را هم ندیدند، رئیس‌جمهور را بدرقه می‌کنند آن هم در وسط توفان شن، درک می‌کنند که حضور یک مسئول عالی رتبه چه میزان می‌تواند به آن‌ها امید بدهد و شاید کمترین کاری که این سفرهای استانی می‌کند، این است که رابطه خاک‌گرفته دولت و مردم را برای ایجاد امید، برای نشان‌دادن سویه‌های تغییر، برای گرم‌کردن دل مردم… پاک می‌کند.
فایده دیگر این سفرها لمس مشکلات از نزدیک برای گرفتن تصمیمات دقیق است نه تصمیم گرفتن زیر باد کولر در اتاق مشرف به باغ مشجر پاستور یا نیاوران برای کروچان و روستاهای جازموریان و… البته باید مراقب بود که این سفرها به ضد خود تبدیل نشود چون با دادن وعده و به ثمر نرسیدن آن نه تنها امیدی در مردم زنده نمی‌شود که آن‌ها را به وعده‌های مسئولان بد بین می‌کند.
دیدن رقم 358 هزار میلیارد تومانی این مصوبات که 100 هزار میلیارد تومان بیشتر از رقم بودجه عمرانی سالانه کشور است، این بیمناکی را بیشتر می‌کند. همچنین در صورتی که اسناد و قواعد آمایش سرزمین در این مصوبات رعایت نشده باشد، می‌تواند آثار سوئی داشته باشد که در یادداشت امروز به طور مفصل به آن پرداخته ایم. لذا باید گفت: «سفر استانی بدون شک خوب است اگر نتیجه داشته باشد و این سفرها بدون شک بد است اگر نتیجه نداشته باشد.»
آماری از مصوبات 31 سفر استانی
همان طور که در جدول‌های داده شده می‌بینید در 31 استانی که رئیس‌جمهور در طول یک سال گذشته به آن‌ها سفر کرده در مجموع بیش از 3540 مصوبه با اعتبار بیش از 358 هزار میلیارد تومان به تصویب رسیده است. در این بین خوزستان بیشترین اعتبار را در سفرهای استانی با رقم 36 هزار میلیارد تومان به خود اختصاص داده و کمترین اعتبار هم به استان خراسان جنوبی با رقم دو هزار میلیارد تومان رسیده است.
در این بین همدان با 247 مصوبه، بیشترین مصوبات را دارد و ایلام با 63 مصوبه کمترین مصوبات را. با این حال بیشترین مصوبات به امور زیربنایی و توسعه و تکمیل راه‌ها اختصاص داشته است. به طور مثال در استان‌های همدان، کردستان، خراسان جنوبی و. … به این موضوع بیشتر از دیگر مسائل اهمیت داده شده است.
در کرمان بیشترین دغدغه و مصوبات مربوط به طرح‌های آب رسانی است. در استان هرمزگان تمرکز ویژه بر شیلات و کشاورزی و گازرسانی بوده است. ناگفته نماند که بخشی از این مصوبات هم مربوط به تکمیل پروژه‌های نیمه تمام استان هاست. به طور مثال در همدان یک پروژه 17 ساله قرار است به اتمام برسد و در قزوین هم پروژه نیمه تمام بیمارستان 700 تختخوابی و احیای کارخانه کنتور سازی در دستور کار قرار گرفته است. جدای از این، بخشی از این مصوبات هم در بودجه دیده شده اما برای تسریع و رفع مشکلات و هماهنگی‌های اجرایی و ساختاری در این سفرهای استانی به تصویب می‌رسند.
مصوبات امیدبخش در سفرهای استانی
طرح آب رسانی الغدیر در استان خوزستانی که معضل بی‌آبی دارد، کارخانه فولادسازی در خرمشهری که جوانان درد بیکاری دارند، طرح‌های راه و شهرسازی، طرح‌های وزارت نیرو (سه نیروگاه ۴۲ مگاواتی و انتقال آب از دریا)، طرح‌های جهادکشاورزی که در سفر استانی به سیستان و بلوچستان تصویب شد و پیشرفت ۹۰ درصدی این طرح‌ها (به گفته استاندار)، تسریع در روند واگذاری زمین برای طرح‌های سرمایه‌گذاری در استان خراسان رضوی و فعال شدن بازارچه‌های مرزی نمونه‌هایی از اقدامات دولت در استان‌های محروم است که تمامی آن‌ها نتیجه حضور میدانی رئیس‌جمهور است. همچنین راه‌اندازی مجدد طرح فولاد میبد یزد و اختصاص هفت هزار میلیارد تومان اعتبار برای تکمیل طرح‌های نیمه تمام در این استان، تصویب ۱۴ طرح با اعتبار ۳۸۶۸ میلیارد تومان در بخش کشاورزی گلستان، اختصاص ۱۰۰۰ میلیارد تومان برای تکمیل بیمارستان ۷۰۰ تختخوابی قزوین، انتقال آب ارس به تبریز، برنامه ریزی برای حل مشکلات گمرکی منطقه آزاد ارس در سفر به استان آذربایجان شرقی، تنها نمونه‌ای از تصمیمات و مصوبات دولت در سفر به استان‌ها بوده است.
همه امید به اجرای مصوبات است
یکی از عواملی که ممکن است اتفاق خوبی را که در سفرهای استانی رقم خورده، به ناامیدی مردم تبدیل کند، به ثمر ننشستن وعده‌ها و مصوباتی است که در سفرهای استانی به تصویب رسیده است. چون در صورت به ثمر ننشستن مصوبات هم دولت متهم به انجام کارهای پوپولیستی می‌شود و هم مردم دیگر به وعده مسئولان چشم امیدی ندارند و این خطر بزرگی برای این سفرها به حساب می‌آید.
به همین دلیل نیاز است کارگروه‌‌هایی در دولت و رسانه‌ها ایجاد شود تا پیگیر مصوبات و تصمیمات دولت در سفرها باشند. البته پیش از این معاون اجرایی رئیس‌جمهور وعده داده بود سامانه‌ای برای رصد مصوبات سفرهای استانی در دسترس همه قرار خواهد گرفت که این موضوع می‌تواند به دولت برای پیگیری مصوبات کمک بزرگی کند.
دور دوم سفرهای استانی چگونه باید باشد
با تمام شدن دور اول سفرهای استانی، گمانه‌ها درباره شروع دور دوم و برنامه سفرهای دور دوم آغاز شده است. در این باره دولت و برخی کارشناسان نظرات مختلفی دارند که در ادامه به آن‌ها پرداخته ایم.
روز جمعه در آخرین سفر استانی دور اول، رئیس‌جمهور اعلام کرد که دور دوم سفرها کاملاً متفاوت با سفرهای دور اول خواهد بود. او در جمع خبرنگاران از متفاوت بودن نحوه سفرهای استانی دولت در دورهای بعدی خبر داد و اظهار کرد: «اولویت‌ها و کارهای فوری را در سفرهای اول دنبال کردیم و ضمن پیگیری مصوبات باید دنبال این باشیم که گام‌های بزرگ تری برداریم تا بتوانیم محور پیشرفت و عدالت را برای کشور در برنامه‌ریزی‌ها و برنامه‌ها داشته باشیم.» رئیسی درباره برنامه دور دوم سفرها گفته است: «در دور دوم سفرها ضمن پیگیری مصوبات، برنامه‌های مفصلی برای توسعه و پیشرفت استان‌ها طراحی خواهد شد.»
پیش از این هم معاون اجرایی رئیس‌جمهور در حاشیه جلسه هیئت وزیران گفته بود: «دور اول سفرها مصوبات بود و در دور دوم پیگیری و اجرای مصوبات و ارزیابی دستگاه‌های اجرایی و اجرای طرح‌ها بررسی می‌شود و مجدد نیازهای استان‌ها احصا و در صورت نیاز بر اساس توان دولت تصمیم گیری خواهد شد.»
در این میان برخی کارشناسان براین باورند که باید رئیس‌جمهور دو سال به استانداران و فرمانداران برای پیش بردن مصوبات انجام شده زمان بدهد و بعد برای پیگیری میزان پیشرفت‌ها دور دوم سفرها را شروع کند.
در این میان برخی هم معتقدند که باید نظارت‌ها را به استانداران سپرد و با گذاشتن روز شمار برای هر مصوبه نتیجه را از مسئولان استانی پیگیری کرد و نیازی به حضور مجدد رئیس‌جمهور در این استان‌هانیست.
آخرین اظهار رئیس‌جمهور در مورد دور دوم سفرهای استانی
آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی در دیدار اعضای فراکسیون اهل سنت مجلس شورای اسلامی در مورد ابلاغ و اجرای مصوبات سفرهای استانی تصریح کرد: اجرای مصوبات سفرهای استانی حتمی است و دور دوم این سفرها با قید پیگیری اجرای این مصوبات آغاز خواهد شد. علاوه بر وزراء، استانداران و معاون اجرایی رئیس‌جمهور نیز موظف شده‌اند بر اجرای مصوبات سفرهای استانی پیگیری و نظارت جدی داشته باشند.
رئیسی در ادامه سخنانش به باور دولت مردمی برای بهره‌گیری از ظرفیت نیروهای کارآمد فارغ از قومیت و مذهب اشاره کرد و افزود: مکرر اعلام کرده‌ایم به کارگیری نیروهای بومی و کارآمد از اولویت‌های اصلی دولت سیزدهم در گزینش نیروهاست چرا که موجب افزایش انگیزه در بدنه اجرایی کشور خواهد شد.
انتهای پیام/