به گزارش پیام سوادکوه ؛ مازوت یک اصطلاح روسی است که برای سنگین‌ترین بخش‌های نفت خام که بعد از پالایش و گرفتن مشتقات نفت خام در پالایشگاه باقی می‌ماند به کار می‌رود؛ البته به مازوت نفت کوره و نفت سیاه هم می‌گویند، ولی در کل در دسته سوخت‌های صنعتی سنگین قرار می‌گیرد به طوری که از گازوئیل و نفت سنگین‌تر است و البته سوختن آن آلودگی بسیار زیادی هم تولید می‌کند.
این نفت که ارزش بسیار کمی دارد تا پیش از این بیشتر برای سوخت نیروگاه ها، کوره‌های آجرپزی، کارخانه‌های صنعتی، کشتی‌های بزرگ، ماشین آلات سنگین، دیزل‌های ثابت و متحرک به کار می‌رفت، اما به دلیل آلایندگی بالایی که این سوخت دارد، در بسیاری از کشور‌ها استفاده از مازوت به عنوان سوخت ممنوع شده و همچنین سازمان جهانی IMO (نهاد بین‌المللی کشتیرانی) استفاده از مازوت را برای کشتی‌ها در آب‌های بین‌المللی ممنوع اعلام کرد.
تعداد تولید کنندگان مازوت به دلیل ارزش پایین آن در جهان بسیار کم است؛ در این میان، اما ایران و روسیه از بزرگ‌ترین تولید کننده‌های این فراورده نفتی در جهان محسوب می‌شوند؛بر اساس آمار‌های رسمی وزارت نفت ایران، در سال 97 پالایشگاه‌های ایران روی هم رفته روزانه یک میلیون و 736 هزار بشکه نفت خام و حدود 335 هزار بشکه میعانات گازی دریافت کرده‌اند، اما به دلیل داشتن فناوری پایین و قدیمی پالایشگاه‌ها، 30 درصد نفت خام تبدیل به نفت کوره (مازوت) شده است که نه تنها ارزش بسیار نازلی در مقابل بنزین یا گازوئیل دارد، بلکه میزان غلظت گوگرد آن بسیار بالاست.
مازوت سوزی ممنوع!/وزارت نفت طبق قانون هوای پاک عمل کند
علی سلاجقه رئیس سازمان محیط زیست کشور در حاشیه بازدید از پناهگاه حیات وحش دشت ناز ساری و تالاب ملی میانکاله طی سفر یکروزه اخیر خود به مازندران در جمع خبرنگاران در خصوص تداوم مصرف مازوت در نیروگاه‌های مازندران و نقش بسزای آن در آلودگی هوا به ویژه در شرق استان، پاسخ داد: بله این موضوع را در مسیر بازدید از میانکاله مشاهده کردم و حتما بازدید از نیروگاه نکا در برنامه بعدی سفر من به مازندران قرار دارد، البته وزارت نفت در این ماجرا موظف است که بحث آلایندگی‌هایی که اینجا وجود دارد را چه از حیث فیلتراسیون و چه از حیث سوخت مصرفی، طبق قانون هوای پاک انجام دهد.
معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست کشور با بیان اینکه استفاده از سوخت مازوت برای نیروگاه‌ها و واحدهای صنعتی و معدنی ممنوع است، اظهار کرد: با توجه به نزدیکی فصل سرد سال و احتمال قطع شدن گاز نیروگاه‌ها و واحدهای صنعتی و معدنی، برای سوخت جایگزین آن‌ها باید فکر شود.
وی با اشاره به اینکه وزارت خانه‌های صمت، نیرو و نفت باید برای تامین سوخت نیروگاه‌ها و واحدهای صنعتی و معدنی باید برنامه‌ریزی بکنند، گفت: ما نیز آمادگی کامل داریم تا از این واحد‌ها حمایت کنیم و شرایط را برای رفع مشکل آن‌ها تسهیل کنیم.
سلاجقه از منع استفاده هر نوع سوخت‌های فسیلی برای نیروگاه‌ها و واحدهای صنعتی و معدنی نزدیک به شهر‌ها و کلان شهر‌ها خبر داد و افزود: واحد‌هایی که از سوخت‌های فسیلی قرار است استفاده کنند باید با رعایت فاصله از شهر‌ها باشند که بر اساس دستورالعمل سازمان محیط زیست تعریف شده است.
ممنوعیت مازوت سوزی نیروگاه نکا از حرف تا عمل!/آلودگی‌های صنعتی تا بازدم‌هایی که به شماره افتاده است!
طبق اعلام هواشناسی مازندران، وجود آلاینده‌های متاثر از سوخت مازوت در نیروگاه شهید سلیمی نکا به ویژه در بخش شرقی مازندران موجب آلودگی هوا شده است.
با وجود تعداد کم واحدهای صنعتی در شرق استان اما آلودگی هوا در شرق مازندران به مراتب بیشتر از سایر نقاط استان است و این وضعیت در تصاویر ماهواره‌ای نیز کاملا مشهود است.
هر چند مطالبه حذف سوخت مازوت در نیروگاه شهید سلیمی نکا از سوی فعالان محیط زیست و رسانه‌ها به بیش از یک دهه می‌رسد اما تاکنون تمامی وعده‌ها در حد شعار باقی مانده است و باید دید اعلام حمایت سازمان محیط زیست کشور برای بهبود شرایط و ممنوعیت مصرف مازوت در نیروگاه شهید سلیمی نکا، محقق می‌شود یا خیر؟
آریان ابوطالبی فعال محیط زیست و مدیرعامل شرکت تعاونی بوم گردان بهشت میانکاله در خصوص تحقق ممنوعیت مصرف مازوت در نیروگاه نکا به خبرنگار بلاغ گفت: علی سلاجقه رئیس سازمان محیط زیست کشور و معاون رئیس جمهور در ادامه بازدید از پناهگاه حیات وحش و ذخیرگاه زیست کره میانکاله و نیروگاه برق شهید سلیمی نکا مصرف سوخت مازوت توسط نیروگاه‌ها و مراکز صنعتی را ممنوع اعلام کرد.
وی افزود: با توجه به اینکه در شرایط فعلی بهترین جایگزین برای مازوت، استفاده از گاز طبیعی است و این درحالی‌است که دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان روز پنج‌شنبه، چهارم آذر، از قطع تدریجی گاز 60 کارخانه از 76 کارخانه سیمان در شهرهای مختلف از 15 آبان خبر داده بود.
مدیرعامل شرکت تعاونی بوم گردان بهشت میانکاله خاطرنشان کرد: در زمان طراحی اکثر کارخانه‌های سیمان و نیروگاه‌هایی همچون نیروگاه برق شهید سلیمی نکا، مخازن ذخیره مازوت برای سوخت جایگزین تعبیه شده و در زمان قطعی یا کمبود گاز، هر فازی که گاز آن قطع شود مازوت‌سوزی را شروع می‌کند.
در شرایط موجود ممنوعیت مازوت سوزی کمی بعید است!
این فعال محیط زیست، ادامه داد: در صورت نبود شرایط لازم برای عدم مصرف مازوت در نیروگاه‌ها و مراکز صنعتی از مسئولان وزارت نیرو و وزارت صمت انتظار می‌رود کلیه دودکش‌های حاصل از سوختن مازوت را به فیلترهای ضد آلاینده‌های زیست محیطی مجهز کنند و نسبت به گوگرد زدایی دود حاصل از آن اقدام کنند.
ابوطالبی اعلام کرد: متاسفانه مازوت تولید شده در ایران از گوگرد بالایی برخوردار است و پس از مصرف علاوه بر ایجاد باران‌ها و شبنم‌های اسیدی، ترکیبات گوگردی سرطان‌زایی تولید می‌کند.
وی افزود: بر اثر سوختن مازوت، فلزات سنگین مانند جیوه و سرب و ارسنیک و همچنین اکسیدهای گوگرد و نیتروژن که همگی سرطان‌زا بوده، وارد اتمسفر و آب و خاک شده و اکوسیستم‌های اطراف را مختل می‌سازد.
مدیرعامل شرکت تعاونی بوم گردان بهشت میانکاله، تصریح کرد: با توجه به عدم امکان فروش و صادرات مازوت در شرایط فعلی و نیز محدودیت وجود گاز طبیعی در فصل سرما و همچنین وجود محدودیت ذخیره سازی سوخت مازوت در کشور و با توجه به مصلحت اندیشی مسئولین مربوطه از بابت به مصرف رساندن حداکثری سوخت مازوت، ممنوع کردن مصرف آن در این اوضاع و احوال، در عین حال که اقدامی انقلابی و جهادی و امری ضروری در جهت حفظ سلامتی مردم و محیط زیست است کمی دشوار به نظر می آید که ریاست عمل گرای سازمان حفاظت محیط زیست را با چالشی سخت روبرو می‌سازد.
گوگردزدایی و فیلتراسیون حداقل انتظار مردم و رسانه‌ها از مدیران نیروگاه بومی!
این فعال محیط زیست، تاکید کرد: از همین رو است که دکتر سلاجقه در جلسه با تشکل‌های زیست محیطی میانکاله اشاره دارد که در صورت عدم موفقیت در راستای ممنوع کردن مصرف سوخت مازوت، راهکار گوگرد زدایی را در دستور کار قرار خواهد داد.
ابوطالبی ابراز امیدواری کرد: در صورت نبود شرایط لازم برای ممنوعیت مصرف سوخت مازوت در نیروگاه‌ها و مراکز صنعتی، از مسئولین مربوطه انتظار می‌رود کلیه دودکش‌های حاصل از سوختن مازوت را به فیلترهای ضد آلاینده‌های زیست محیطی مجهز کنند یا نسبت به گوگرد زدایی قبل از احتراق یا در حین احتراق یا بعد از احتراق اقدام کنند.
با توجه به اظهارات این فعال محیط زیست بنظر می‌رسد ممنوعیت مصرف سوخت مازوت در نیروگاه شهید سلیمی نکا از حرف تا عمل راه پر فراز و نشیبی را باید پشت سر بگذارد که شاید در شرایط کنونی و در گام نخست برای اثبات برادری، همان نصب فیلترهای ضد آلاینده کمی به واقعیت نزدیک‌تر برسد؛ امری ضروری که حداقل انتظار فعالان محیط زیست، مردم و رسانه‌ها از متولیان امر و این نیروگاه بومی است.
مع‌الوصف، با توجه به ممنوعیت سازمان جهانی IMO (نهاد بین‌المللی کشتیرانی) در استفاده از مازوت برای کشتی‌ها، عملا صادرات این محصول کم ارزش به حداقل خود رسیده است و طبق گفته مسئولان، حالا با توجه به پر شدن مخازن مازوت در کشور، برای مسئولان چاره‌ای جز استفاده در داخل نمانده است!
گزارش: مجتبی قربانی